За пореметувањата на говорот и гласот кај децата предизвикани од оштетување на слухот -DYSENEIA, ни зборува М-р Ивана Урдаревиќ Логопед, специјален едукатор и рехабилитатор
М-р Ивана Урдаревиќ Логопед, специјален едукатор и рехабилитатор
Пореметувањата на говорот и гласот предизвикани од оштетување на слухот се нарекуваат DYSENEIA.
Редукцијата на слухот кај детето во прелингвален период или раниот лингвален период е причина за пореметување во развојот на говорот.
Според типот на оштетување се дели во две групи:
Dyseneia periferica и Dyseneia centralis
Во Dyseneia periferica спаѓаат:
-ANENEIA претставува неразвиен или недоволно развиен говор со редукција на слухот во прелингвалниот или раниот лингвален период
-LEIPOLALIA е говорно пореметување кадешто консонантите се во омисија на еден или повеќе соседни случаи кадешто детето ги изговара само вокалите
-Dyslalia otogenis е артикулативно пореметување предизвикано исклучително од периферно оштетување на слухот
– Артикулативните пореметување се класифицираат во:
- Систематски
- Несистематски дислалии
Кондуктивните оштетувања на слухот предизвикуваат:
-обезвучувања на звучноста на финалните консонанти
-со зголемување на прагот на коскената проводливост доаѓа до хипоназалност или супституција на назалите М, Њ, Н со консонантите Б, Д, Г
Перцептивните оштетувања на слухот предизвикуваат
– Намалување на дискриминациските способности за туѓиот но и за својот говор
– Ограничување на динамиката на полето на интензитетот
Говорни пореметувања предизвикани од оштетувања на ЦНС ( dyseneia centralis )
Тука спаѓаат :
-АТЕЛОЕНЕИА е подоцнет развој на говорот кај децата со оштетен слух но не во голема мера
-АСАПХОЕНЕИА е мумлив говор со отсуство на супрасегменталните особини и квалитети, предвикан е од пореметување на слухот од периферно или централно потекло или комбинација
-АТЕЛОЛАЛИА е задоцнување во развојот на говорот проследено со отсуство на аудитивно памтење, лоша аудитивна перцепција, отсуство на чувство за говор како и други причини кои доведуваат да детето почне да користи гестикулации
-ИДИОЛАЛИА се изразува во исклучителна екстрема супституција на консонантите.
Социогени артикулативни пореметувања
– Говорниот модел е одлучувачки за развојот на говорот додека јазичната структура и нивото на јазикот во интелектуалниот и психичкиот развој на детето.
– Кај децата до 7 години рехабилиатацијата е полесна и дава подобри резултати додека постарите деца кои живеат со родители кои се глуви од раѓање или од раното детство третманот е подолг и потежок.
– За дијагностика и третман на случаите со артикулативни пореметувања од отоген тип потребно е комплетен тим, изградена методологија и комплетна техника.
– Перцепцијата и разбирањето на говорните пораки ги обезбедуваат:
– Типот на слушните остатоци
– Времето на настанување на слушното оштетување
– Времето на почеток на говорна рехабилитација
Оштетувањата на гласот предизвикани од слушни оштетувања се нарекуваат: АУДИОГЕНИ ДИСФОНИИ.
Детето кое рано го изгубило слухот од полесен или среден степен лишено е од богатството на практичните употребувачки вредности на поедини зборови и на самиот говор и заради тоа неможе да го совлада говорниот фонд на зборови кои одговараат на негова возраст.
Заради тоа е неопходна логопедска – аудиолошка корекција на говорот!